85- Dönüş Tavafının
Meşruiyeti, Hayızlı Kadından Bu Tavafın Düşmesi, Mültezem'de Dua Etmek
1. İbn Abbas ve Ümmü
Süleyın
- - (-)
12241 (1)- Tavus der ki:
İbn Abbas'la birlikteydim. Zeyd b. Sabit ona: "Hayızlı kadının veda
tavafını yapmadan dönüşe geçebileceği yönünde fetva mı veriyorsun?" diye
sordu. İbn Abbas: "Evet!" dedi. Zeyd: "Bu şekilde fetva veremezsin!"
deyince, İbn Abbas: "Şayet sözüme güvenmiyorsan Ensarlı filan kadına sor
bakalım; Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine bu yönde emir vermiş mi,
vermemiş mi?" dedi. Daha sonra Zeyd, İbn Abbas'ın yanına gülerek geldi ve:
"Sanıyorum sen doğru söylüyorsun" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Şafii,
er-Risale'de (1216), Müslim (1328), Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (4201) ve
Beyhaki (5/163) rivayet ettiler.
12242 (2)- TaVllS der
ki: İbn Abbas'la birlikteydim. Zeyd b. Sabit ona: "Hayızlı kadının veda
tavafını yapmadan dönüşe geçebileceği yönünde fetva mı veriyorsun?" diye
sordu. İbn Abbas: "Evet!" dedi. Zeyd: "Bu şekilde fetva veremezsin!"
deyince, İbn Abbas: "Şayet sözüme güvenmiyorsan Ensarlı filan kadına sor
bakalım Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine bu yönde emir vermiş mi,
vermemiş mi?" dedi. Daha sonra Zeyd, İbn Abbas'ın yanına gülerek geldi ve:
"Gördüğüm kadarıyla doğru söylüyorsun" dedi.
[-Sahih-]
12243 (3)- Amr b. Dinar
bildiriyor: "İbn Abbas, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in, ilk
geldiğinde şayet Kabe'yi tavaf etmişse sonradan hayız olan kadının veda
tavafını yapmadan dönüşe geçmesine izin verdiğini anlatırdı."
[-Sahih-]
12244 (4)- İbn Abbas
bildiriyor: Hac bitimi insanlar dört bir yana dağılıyorlardı. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kişi son olarak Kabe'yi tavaf
etmeden dönüşe geçmesin'' buyurdu.
[-Sahih-]
Diğer tahric: Buhari
(1755), Müslim (1328) ve Ebu Davud (2002) rivayet ettiler.
12245 (5)- İkrime
bildiriyor: Benim de bulunduğum bir yerde İbn Abbas ile Zeyd b. Sabit, Kurban
günü Kabe'yi tavaf ettikten sonra hayız olan kadının durumunu tartışıyordu.
Zeyd: "Son olarak Kabe'yi tavaf etmeden dönüşe geçemez" deyince, İbn
Abbas: "Kadın Kurban bayramı gününde Kabe'yi tavaf etmiş, kocasına artık
helal olmuşsa temizlenmeyi beklemeden dilerse dönüşe geçebilir" dedi.
Orada bulunan Ensar'dan bazıları: "Ey İbn Abbas! Bu konuda Zeyd'e muhalif
olacaksan senin sözünü dinlemeyeceğiz" deyince, İbn Abbas: "O zaman
bunu Ümmü Süleym'e sorun" dedi. Konuyu Ümmü Süleym'e sorduklarında şöyle
dedi: "Safiyye binti Huyey b. Ahtab aynı duruma düşmüştü. Aişe: ''Yazık
sana! Bizi burada alıkoydun!'' dedi. Ancak durumu Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'e zikredilince yola çıkmasını söyledi." Yine Ümmü Süleym,
kendisinin aynı duruma düştüğünü ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
ona da dönüşe geçmesini emrettiğini söyledi.
[-Sahih-]
12246 (6)- İkrime b.
Halid bildiriyor: İbn Abbas, Zeyd'e: "Çevrendeki kadınlara, Ümmü Süleym
ile Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in diğer eşlerine sor bakalım,
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara bu yönde emir vermiş mi,
vermemiş mi?" deyince, Zeyd bu konuyu onlara sordu. Onlar da: "Evet,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize bu yönde emir verdi"
dediler.
[-Sahih-]
12247 (7)- İkrime
bildiriyor: İbn Abbas ile Zeyd b. Sabit, Kurban günü Kabe'yi tavaf ettikten
sonra hayız olan kadının durumunu tartışıyordu. Zeyd: "Son olarak Kabe'yi
tavaf etmeden dönüşe geçemez" deyince, İbn Abbas: "Kadın dilerse
dönüşe geçebilir" dedi. Orada bulunan Ensar'dan bazıları: "Ey İbn
Abbas! Bu konuda Zeyd'e muhalif olacaksan senin sözünü dinlemeyeceğiz"
deyince, İbn Abbas: "O zaman bunu Ümmü Süleym'e sorun" dedi. Konuyu
Ümmü Süleym'e sorduklarında şöyle dedi: "Kurban gününde ben de tavaf yaptıktan
sonra hayız olduğumda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dönüşe geçmemi
söyledi. Safiyye de aynı duruma düşünce, Aişe ona: ''Yazık sana! Bizi burada
alıkoydun!'' dedi. Ancak durumu Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
zikredilince: ''Ona söyleyin, yola çıksm!'' buyurdu."
[-Sahih-]
2. Hz. Aişe (r.anha)
- - (-)
12249 (1)- Hz. Aişe
bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hac bitimi dönüşe geçmek
isteyince Safiyye'nin hayız olduğu kendisine söylendi. ''Bizi burada alıkoyacak
öyle mi?'' buyurunca, geldiğinde ziyaret tavafı yaptığı söylendi. Bunun üzerine
yola çıkmasını emretti.
[-Sahih-]
Diğer tahric:
Müsned'inde (686) İshak b. Raheveyh rivayet etti.
12250 (3)- Hz. Aişe der
ki: Safiyye hayız olunca: "Ey Allah'ın Resulü! Gördüğüm kadarıyla Safiyye
bizi yola çıkmaktan alıkoyacak" dedim. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Daha önce tavaf etmemiş miydi?'' diye sorunca: "Evet,
etmişti" dedim. Bunun üzerine: ''0 zaman yolundan alıkonulmayacaksın!''
buyurdu ve Safiyye ile yola çıktı.
[-Sahih-]
Diğer tahric: Kasım
kanalıyla Buhari (2/220), Müslim (4/94) ve Tirmizi (943) rivayet ettiler.
12251 (4)- Hz. Aişe der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hac bitimi dönüşe geçmek
isteyince, Safiyye'nin çadırının kapısında hayız olduğu için üzgün olduğunu
gördü. ''Allah hayrını versin! Bizi burada alıkoyuyorsun'' buyurdu ve: ''Kurban
günü tavafını yapmış mıydın?'' diye sordu. Safiyye: "Evet!" deyince:
"O halde ayrılabilirsin'' buyurdu.
[-Sahih-]
Diğer tahric: Buhari
(5329, 6157) ve Müslim (1211) rivayet ettiler.
12252 (5)- Hz. Aişe der
ki: Safiyye, ziyaret tavafını yaptıktan sonra Mina'da Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile birlikteyken hayız oldu. Dönüşe geçileceği gün Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Safiyye'nin hayız olduğu söylenince: ''Sanırım
bizi yola çıkmaktan alıkoyacak'', buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Geldiğinde
ziyaret tavafını yapmıştı" denilince: ''0 zaman yola çıksm!'' buyurdu.
[-Sahih-]
12253 (6)- Hz. Aişe der
ki: "Ey Allah'ın Resulü! Samrım Safiyye dönüşe geçmekten bizi
alıkoyacak" dediğimde: ''Neyi var ki?'' diye sordu. "Hayız"
oldu" dediğimde: ''Geldiğinde ziyaret tavafını yapmış mıydı?'' diye sordu.
"Evet, yapmıştı ama daha sonra hayız oldu" dediğimde: ''0 zaman
yolundan alıkonulmayacaksın'' buyurdu ve Safiyye ile yola çıktı.
[-Sahih-]
12254 (7)- Hz. Aişe
bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hac bitimi Safiyye'yi andı. Ona:
"Hayız oldu" denilince: ''Bizi yola çıkmaktan alıkoyacak mı?''
buyurdu. "Ama geldiğinde ziyaret tavafını yapmıştı" denilince: ''0
zaman yola çıkabilir'' buyurdu.
[-Sahih-]
12255 (8)- Hz. Aişe
bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Safiyye'yi sordu ve: ''Bizi
yoldan mı alıkoyacak?'' buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Ama geldiğinde
ziyaret tavafını yapmıştı" denilince: ''0 zaman yola çıkabilir'' buyurdu.
[-Sahih-]
12256 (9)- Hz. Aişe
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hac bitimi dönüşe geçmek
isteyince Safiyye binti Huyey'in hayız olduğu söylendi. Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yani bizi yoldan mı alıkoyacak?'' buyurunca:
"Ama Kurban günü tavaf yapmıştı" denildi. Bunun üzerine: ''0 zaman
yola çıksın'' buyurdu.
[-Sahih-]
12257 (10)- Hz. Aişe der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (hac bitimi dönüşe geçeceği zaman)
Safiyye'yi sordu. "Hayız oldu" dedik. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Allah onun hayrını versin! Sanırım bizi yola çıkmaktan alıkoyacak''
buyurunca: "Ey Allah'ın Resulü! Kurban günü Kilbe'yi tavaf etmişti"
dedik. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman onun
da yola çıkmasını söyleyin '' buyurdu.
[-Sahih-]
12258 (11)- Hz. Aişe der
ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hac bitimi Safiyye'yi andı. Ona:
"Hayız oldu" denilince: ''Sanırım bizi yola çıkmaktan alıkoyacak''
buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Ama geldiğinde ziyaret tavafını
yapmıştı" denilince: ''0 zaman yola çıkabilir'' buyurdu.
[-Sahih-]
12259 (12)- Hz. Aişe der
ki: Hac için Mekke'ye geldik. Ancak (hayız olduğum için) tavaf yapamadım.
Dönüşe geçeceğimiz zaman: "Ey Allah'ın Resulü! İnsanlar hem hac, hem de
umre yapmış bir şekilde dönerlerken ben sadece hac yapmış bir şekilde
döneceğim" dedim. Safiyye de: "Sanırım sizi yola çıkmaktan
alıkoyacağım" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah
hayrını versin! Kurban gününde tavaf yaptın mı?'' diye sordu. Safiyye:
"Evet!"
deyince Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yola çıkmasını emretti.
[-Sahih-]
12260 (13)- Hz. Aişe
bildiriyor: Safiyye geldiğinde ziyaret tavaÜm yaptıktan sonra hayız oldu. Bunu
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e zikrettiğimde: ''Yani bizi yola
çıkmaktan alıkoyacak mı?'' buyurdu. Ona: "Ziyaret tavaÜm yaptıktan sonra
hayız oldu" dediğimde: ''0 zaman yola çıksın'' veya: ''0 zaman bizi yola
çıkmaktan alıkoymaz'' buyurdu.
[-Sahih-]
Diğer tahric: Buhari,
hac 3/586 (1757), Müslim, hac 2/964 (1211) ve Tirmizi, hac 2/208 (943,
"hasen sahih") rivayet ettiler.
12261 (14)- Hz. Aişe
bildiriyor: Safiyye hayız olunca bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e söyledim. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yani bizi
yola çıkmaktan alıkoyacak mı?'' buyurunca: "Ama ziyaret tavafını yaptıktan
sonra hayız oldu" dedim. Bunun üzerine: ''0 zaman bizi yola çıkmaktan
alıkoymaz'' buyurdu.
[-Sahih-]
12262 (15)- Hz. Aişe der
ki: Safiyye binti Huyey geldiğinde ziyaret tavafını yaptıktan sonra hayız oldu.
Bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e söylediğimde: ''Yani bizi yola
çıkmaktan alıkoyacak mı?'' buyurdu. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Ziyaret
tavafını yaptıktan sonra hayız oldu" dediğimde: ''0 zaman yola çıksın''
buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari (5/223), Müslim (4/93) ve İbn Mace (3072) rivayet ettiler.
12263 (16)- Hz. Aişe der
ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) veda tavafını yaptıktan
sonra eşi Safiyye ile münasebet kurmak istedi. Ona: "Safiyye hayız
oldu!" denilince: ''Bizi burada alıkoyacak mı?'' buyurdu. Ona:
"Kurban günü tavafını yapmıştı!" denilince de Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) onunla birlikte dönüş için yola çıktı.,
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (1211) rivayet etti.
12264 (17)- Hz. Aişe
bildiriyor: Safiyye dönüşe geçmeden önce hayız oldu. Durumunu Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e aktannca: ''Kurban gününde tavaf yapmış mıydın?'' diye
sordu. Safiyye: "Evet!" deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yola çıkmasını söyledi. Bu şekilde Safiyye yola çıktı.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (4190) rivayet etti.
12265 (18)- Hz. Aişe der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Safiyye binti Huyey hayız
oldu" dediğimde: ''Sanırım bizi yola çıkmaktan alıkoyacak. Sizinle
birlikte Kabe'yi tavaf etmedi mi ki?'' diye sordu. "Evet, etti"
denilince: ''O zaman yola çıkm'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (4/94) ve Nesai (1/194) rivayet ettiler.
3. Haris b. Abdillah
- - (-)
12266 (1)- Haris b.
Abdillah b. Evs es-Sekafi der ki: Ömer b. el-Hattab'a, Kabe tavafını yaptıktan
sonra hayız olan kadının durumunu sorduğumda: "Son yapacağı ibadet,
Kabe'yi tavaf olmalıdır" dedi. Ona: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) de bana aynı şeyi söylemişti" dediğimde: "Belanı bulasın emi!
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e sorduğun bir
şeyi bana da mı
soruyorsun! Oysa ona aykırı bir şey diyecek değilim!" diye çıkıştı.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
hac 2/208 (2004), Tirmizi, hac 3/273 (949) ve Malik, hac 1/369 (120) rivayet
ettiler.
12267 (2)- Amr b. Evs
der ki: Haris b. Abdillah b. Evs: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Kişi haccettiği veya umre yaptığı zaman en son yapacağı şey Kabe'yi
tavaf olsun '' buyurdu" dedi. Bu dediği Ömer'e ulaşınca ona: "Belanı
bulasın emi! Bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işittin ve bize
söylemiyorsun öyle mi!" diye çıkıştı.
[Hasen]
12268 (3)- Amr b. Evs
der ki: Haris b. Abdillah b. Evs: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Kişi haccettiği veya umre yaptığı zaman en son yapacağı şey Kabe'yi
tavaf olsun'' buyurdu" dedi. Ömer b. el-Hattab bunu duyunca ona:
"Belanı bulasın emi! Bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
işittin ve bana söylemiyorsun öyle mi!" diye çıkıştı.
[Hasen]
4. İbn Ömer (r.a.)
- - (-)
12269- Abdullah b. Tavus
der ki: Önceleri İbn Ömer: "Bu durumda olan kadın dönüşe geçemez"
derdi. Ancak daha sonra: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu
durumda olan kadınların dönüşe geçmelerine izin verdi" dediğini işittim.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(330, 1760) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (4197) rivayet ettiler.